Gretha

Gretha stopt ermee. Gretha Smit, de vrouw die we met z'n allen maar een keer echt ontzettend hard hebben zien schaatsen. Uit m'n hoofd: 23 februari 2002, als ik me niet vergis was het op mijn vaders verjaardag, een vrijdag voor de carnaval. Gretha schaatste tijdens de eerste rit op de 5 kilometer van de Olympische Spelen van Salt Lake City een wereldrecord. Een tijd (6. 49.22) waar later alleen Claudia Pechstein nog onderdoor ging. Pechstein schijnt aan de doping te hebben gezeten, dus eigelijk won Gretha daar goud. Gretha Smit, uit het Overijsselse Rouveen.

Pas drie vrouwen zijn sindsdien sneller geweest dan Gretha. Onze oerhollandse Gretha. Goeie naam ook. Gretha Smit. Ik vermoed dat ze die fantastische tijd neerzette op een paar goede bruine boterhammen met van thuis meegenomen pindakaas. Koeien melken, trainen, warme hollandse pot tussen de middag, de stal schoonvegen, weer melken en 's avonds een paar boterhammen met pindakaas met hagelslag. Gretha ging er hard op. Nee, dit verzin ik. Gretha werkte niet op de boerderij voordat ze haar geld ging verdienen met schaatsen. Ze was bloemiste. Na de uitreiking van haar zilveren medaille deed Gretha gek, ging on-Gretha's uit haar dak in het Holland Heineken House en scheurde nog dezelfde avond haar kniebanden af.

Nadien is Gretha nooit helemaal meer op het niveau van die winter geweest. Dankzij een blessure (een van de velen) aan haar scheenbeen stopt ze er mee. In kleurloos rondrijden als nummer achttien in de B-groep heeft ze geen zin. Zo vertelt ze hier. Niet gespeelde emotie van degelijke Gretha. Zou ze nu weer bloemiste worden?

Mentaal

Column uit de Gelderlander - Maasland Sport van 25 november.

Tussen de oren

Geprikkeld worden door je tegenstander en daardoor sterk spelen en winnen. Gebeurt vaak in de sport. Kijk naar afgelopen weekeinde. Het gerucht ging dat de volleybalsters van Jeugd-Oranje, die zondag een oefenwedstrijd speelden tegen Energo, dachten dat ze een makkelijk middagje voor de boeg hadden. 'Binnen driekwartier maken we ze in', zouden ze in een cafetaria in Beers gezegd hebben. Of het waar is, dat wisten de volleybalsters van Energo zondag niet. Het doet er verder ook niet toe, door het horen van die uitspraak raakte Energo extra gemotiveerd. Gevolg: Energo won afgetekend.

Hockeytrainer Raoul Bosman van Boxmeer verwachtte geen problemen in de derby tegen Civicum. Er moest alleen opgepast worden voor onderschatting, zei hij zaterdag in deze krant. Die uitspraak was koren op de molen voor Civicum-coach Geert Arts, die geen enkele moeite meer had om zijn team te motiveren voor die derby. Dat had zijn collega-coach al gedaan. De Cuijkse vrouwen speelden de hele wedstrijd met veel inzet en overklasten Boxmeer. Het werd 3-0.

De vrouwen van Flamingo's reisden zaterdag af naar Limburg voor de topper tegen VCL en sloegen daar het programmaboekje open. Daar stond de fout in dat Flamingo's uit Vught kwam en dat er na afloop een sponsorfeestje was, dat bij winst voor VCL wel eens heel gezellig zou kunnen worden. Meer prikkels hadden de vrouwen uit Gennep niet nodig om koploper VCL met fantastisch spel op een 4-0 nederlaag te trakteren en het sponsorfeestje te verpesten.

Drie prachtige bevestigingen van mijn mening dat goed presteren in sport bijna altijd tussen de oren zit. Veel sporters of teams hebben fantastische kwaliteiten, maar laten het echte toppen van hun kunnen alleen maar zien als het ook mentaal goed zit. Dat mentale aspect. Dat maakt sport alleen nog maar mooier.

Steentjes

Toevallig ontdekte ik hem tijdens het zoeken naar een beschut rondje voor de racefiets ten zuidwesten van Tilburg. Een echte kasseienstrook. Geen flauwe klinkertjes in een winkelstraat, maar echte, robuuste keien zoals ze in Noord-Frankrijk en Belgie ook liggen. Het is maar een strook van een meter of driehonderd, maar als ik eroverheen rijd waan ik me even een echte klassiekerrenner op weg naar het Velodrome van Roubaix. Tussen de weilanden.In de wind. Mijn weg zoekende over de bolle kant van de strook. Rijdend op de steentjes schiet m'n hartslag omhoog, losjes leg ik mijn handen op het stuur, mijn polsen trillen. Mijn racefiets zwoegt onder de krachten die hij te verduren krijgt. Mijn respect voor die gasten groeit. Zo moet Tom Boonen zich voelen tijdens Parijs-Roubaix. Hoe deed Servais Knaven dat, toen hij in de regenachtige editie van die wedstrijd in 2001 won? Meer dan vijftig kilometer met dunne bandjes en hoge snelheid over gladde kasseien met modder spetterend in je gezicht. Stuurmanskunst. Volle concentratie. Niet vallen. Pijn in al je ledematen.Carrefour de L'arbre, het Bos van Wallers. Het schiet allemaal door mijn gedachte in die dertig seconden stuiteren.

Vandaag reed ik weer hetzelfde rondje. Vlak voordat ik in de buurt van de strook ben, zie ik een weg linksaf. Als ik daar in rij, dan rij ik er omheen en kom ik ook waar ik moet zijn, schiet door mijn gedachte. Na twee seconden nadenken fiets ik toch gewoon rechtdoor. Richting kasseien. Je even prof wanen. Lekker gevoel.

Bewegend

“We moeten laten zien wie zich onder de cap van een schaatspak verschuilt. De onbekende schaatser moet een gezicht krijgen”, moet iemand op de redactievergadering van Studio Sport hebben geroepen en meteen moet hij bijval hebben gekregen. “Ja inderdaad,” zal Smeets hebben gezegd. “Een foto van elke schaatser bij de start, net zoals ze in Amerika bij het honkbal doen”.

“Nee, dat kunnen wij beter,” moet daarna ter tafel zijn gekomen. “Wij gaan filmpjes maken van een seconde of vijf. En geen gewone, nee, we laten ze eerst naar beneden kijken, om ze na een seconde of wat in de camera te laten kijken. Je weet wel, dat de bij de vrouwen het haar mooi zwiert en je meteen een zuivere blik hebt.” En zo geschiedde. Ik had het pas na een bewegend pasfotootje of vijf door dat het filmpjes waren.

Wat was ik er graag bij geweest toen ze gemaakt werden. Ik wil weten of Marianne Timmer meer takes nodig had dan Annette Gerritsen. Of Ireen Wust speciaal voor de gelegenheid naar de kapper is geweest. Waarom bij de ene schaatser een glimlach op het gezicht verscheen en de andere niet en of ze zijn geschminkt of niet. Ik wil weten hoe de cameraman zijn afspraken met de schaatsers heeft gemaakt. Werd er vooraf geoefend? Ik wil weten of het filmpje van de ex-DSB-ers voor het faillissement was opgenomen of erna en of het daarna een keer opnieuw heeft gemoeten. Waren de eerste opnames beter? Ik wil weten of er een onzekere schaatser heeft geprotesteerd. Dat ie per sé niet wilde maar wel moest. En: maken ze elkaar belachelijk om mislukte filmpjes? Zijn de bloopers nog voorhanden?

Fascinerend, die filmpjes. Maar nee, van mij had het niet gehoeven.