Gretha

Gretha stopt ermee. Gretha Smit, de vrouw die we met z'n allen maar een keer echt ontzettend hard hebben zien schaatsen. Uit m'n hoofd: 23 februari 2002, als ik me niet vergis was het op mijn vaders verjaardag, een vrijdag voor de carnaval. Gretha schaatste tijdens de eerste rit op de 5 kilometer van de Olympische Spelen van Salt Lake City een wereldrecord. Een tijd (6. 49.22) waar later alleen Claudia Pechstein nog onderdoor ging. Pechstein schijnt aan de doping te hebben gezeten, dus eigelijk won Gretha daar goud. Gretha Smit, uit het Overijsselse Rouveen.

Pas drie vrouwen zijn sindsdien sneller geweest dan Gretha. Onze oerhollandse Gretha. Goeie naam ook. Gretha Smit. Ik vermoed dat ze die fantastische tijd neerzette op een paar goede bruine boterhammen met van thuis meegenomen pindakaas. Koeien melken, trainen, warme hollandse pot tussen de middag, de stal schoonvegen, weer melken en 's avonds een paar boterhammen met pindakaas met hagelslag. Gretha ging er hard op. Nee, dit verzin ik. Gretha werkte niet op de boerderij voordat ze haar geld ging verdienen met schaatsen. Ze was bloemiste. Na de uitreiking van haar zilveren medaille deed Gretha gek, ging on-Gretha's uit haar dak in het Holland Heineken House en scheurde nog dezelfde avond haar kniebanden af.

Nadien is Gretha nooit helemaal meer op het niveau van die winter geweest. Dankzij een blessure (een van de velen) aan haar scheenbeen stopt ze er mee. In kleurloos rondrijden als nummer achttien in de B-groep heeft ze geen zin. Zo vertelt ze hier. Niet gespeelde emotie van degelijke Gretha. Zou ze nu weer bloemiste worden?

Mentaal

Column uit de Gelderlander - Maasland Sport van 25 november.

Tussen de oren

Geprikkeld worden door je tegenstander en daardoor sterk spelen en winnen. Gebeurt vaak in de sport. Kijk naar afgelopen weekeinde. Het gerucht ging dat de volleybalsters van Jeugd-Oranje, die zondag een oefenwedstrijd speelden tegen Energo, dachten dat ze een makkelijk middagje voor de boeg hadden. 'Binnen driekwartier maken we ze in', zouden ze in een cafetaria in Beers gezegd hebben. Of het waar is, dat wisten de volleybalsters van Energo zondag niet. Het doet er verder ook niet toe, door het horen van die uitspraak raakte Energo extra gemotiveerd. Gevolg: Energo won afgetekend.

Hockeytrainer Raoul Bosman van Boxmeer verwachtte geen problemen in de derby tegen Civicum. Er moest alleen opgepast worden voor onderschatting, zei hij zaterdag in deze krant. Die uitspraak was koren op de molen voor Civicum-coach Geert Arts, die geen enkele moeite meer had om zijn team te motiveren voor die derby. Dat had zijn collega-coach al gedaan. De Cuijkse vrouwen speelden de hele wedstrijd met veel inzet en overklasten Boxmeer. Het werd 3-0.

De vrouwen van Flamingo's reisden zaterdag af naar Limburg voor de topper tegen VCL en sloegen daar het programmaboekje open. Daar stond de fout in dat Flamingo's uit Vught kwam en dat er na afloop een sponsorfeestje was, dat bij winst voor VCL wel eens heel gezellig zou kunnen worden. Meer prikkels hadden de vrouwen uit Gennep niet nodig om koploper VCL met fantastisch spel op een 4-0 nederlaag te trakteren en het sponsorfeestje te verpesten.

Drie prachtige bevestigingen van mijn mening dat goed presteren in sport bijna altijd tussen de oren zit. Veel sporters of teams hebben fantastische kwaliteiten, maar laten het echte toppen van hun kunnen alleen maar zien als het ook mentaal goed zit. Dat mentale aspect. Dat maakt sport alleen nog maar mooier.

Steentjes

Toevallig ontdekte ik hem tijdens het zoeken naar een beschut rondje voor de racefiets ten zuidwesten van Tilburg. Een echte kasseienstrook. Geen flauwe klinkertjes in een winkelstraat, maar echte, robuuste keien zoals ze in Noord-Frankrijk en Belgie ook liggen. Het is maar een strook van een meter of driehonderd, maar als ik eroverheen rijd waan ik me even een echte klassiekerrenner op weg naar het Velodrome van Roubaix. Tussen de weilanden.In de wind. Mijn weg zoekende over de bolle kant van de strook. Rijdend op de steentjes schiet m'n hartslag omhoog, losjes leg ik mijn handen op het stuur, mijn polsen trillen. Mijn racefiets zwoegt onder de krachten die hij te verduren krijgt. Mijn respect voor die gasten groeit. Zo moet Tom Boonen zich voelen tijdens Parijs-Roubaix. Hoe deed Servais Knaven dat, toen hij in de regenachtige editie van die wedstrijd in 2001 won? Meer dan vijftig kilometer met dunne bandjes en hoge snelheid over gladde kasseien met modder spetterend in je gezicht. Stuurmanskunst. Volle concentratie. Niet vallen. Pijn in al je ledematen.Carrefour de L'arbre, het Bos van Wallers. Het schiet allemaal door mijn gedachte in die dertig seconden stuiteren.

Vandaag reed ik weer hetzelfde rondje. Vlak voordat ik in de buurt van de strook ben, zie ik een weg linksaf. Als ik daar in rij, dan rij ik er omheen en kom ik ook waar ik moet zijn, schiet door mijn gedachte. Na twee seconden nadenken fiets ik toch gewoon rechtdoor. Richting kasseien. Je even prof wanen. Lekker gevoel.

Bewegend

“We moeten laten zien wie zich onder de cap van een schaatspak verschuilt. De onbekende schaatser moet een gezicht krijgen”, moet iemand op de redactievergadering van Studio Sport hebben geroepen en meteen moet hij bijval hebben gekregen. “Ja inderdaad,” zal Smeets hebben gezegd. “Een foto van elke schaatser bij de start, net zoals ze in Amerika bij het honkbal doen”.

“Nee, dat kunnen wij beter,” moet daarna ter tafel zijn gekomen. “Wij gaan filmpjes maken van een seconde of vijf. En geen gewone, nee, we laten ze eerst naar beneden kijken, om ze na een seconde of wat in de camera te laten kijken. Je weet wel, dat de bij de vrouwen het haar mooi zwiert en je meteen een zuivere blik hebt.” En zo geschiedde. Ik had het pas na een bewegend pasfotootje of vijf door dat het filmpjes waren.

Wat was ik er graag bij geweest toen ze gemaakt werden. Ik wil weten of Marianne Timmer meer takes nodig had dan Annette Gerritsen. Of Ireen Wust speciaal voor de gelegenheid naar de kapper is geweest. Waarom bij de ene schaatser een glimlach op het gezicht verscheen en de andere niet en of ze zijn geschminkt of niet. Ik wil weten hoe de cameraman zijn afspraken met de schaatsers heeft gemaakt. Werd er vooraf geoefend? Ik wil weten of het filmpje van de ex-DSB-ers voor het faillissement was opgenomen of erna en of het daarna een keer opnieuw heeft gemoeten. Waren de eerste opnames beter? Ik wil weten of er een onzekere schaatser heeft geprotesteerd. Dat ie per sé niet wilde maar wel moest. En: maken ze elkaar belachelijk om mislukte filmpjes? Zijn de bloopers nog voorhanden?

Fascinerend, die filmpjes. Maar nee, van mij had het niet gehoeven.

Terugblik

Met pijn in m'n hart heb ik m'n Bulls weer in moeten leveren. Ofja, mijn Bulls. M'n geleende Bulls. Een mountainbike waar ik met ontzettend veel plezier op gereden heb. Niet om te spammen, maar dat ding reed verdomd lekker. Ik ga 'm missen. Van Schoorl tot Oosterbeek, van Alpentour tot Sankt Wendel: ik heb me wel vermaakt dit jaar. M'n beste mountainbikejaar tot nu toe.

Tot 2008 won ik geen enkele koers. Hier en daar pikte ik een podiumplekkie mee, veelal vanwege een dun bezaaide leeftijdscategorie (onder 23) of een matig deelnemersveld (noem het WK Bier-Bike-Bier in 2006, brons). Dit jaar lukte het onverwachts wel. Drie keer mocht ik me daardoor Nederlands Kampioen noemen, ik won eindelijk een keer een funklasse wedstrijdje, won een estafetterace met Tibor en m'n mooiste was toch wel de laatste, de middenafstand van de marathon in Sankt Wendel. Okay, allemaal niet de zwaarst bezette wedstrijden, maar dat winnen is toch wel lekker. Vreesde ik in de winter van 2008 nog een beetje voor mijn motivatie, die is nu helemaal terug. 2010 wordt weer een licentiejaar. Het NK Marathon bij de amateurs met rood omcirkeld.

Nou had ik voor deze blog een a4tje volgetikt met memoires over het afgelopen seizoen. Ik was er niet tevreden over, heb besloten ze niet te publiceren en het ook niet over te doen. Wie ze toch wil lezen, stuur een e-mailtje. De rest mag het doen met een korte terugblik middels een paar foto's met onderschrift.


Goede Vrijdag van 2009 was geen goede vrijdag voor ondergetekende. Tijdens de marathontraining in Schoorl verkeek ik me op de zwaarte van het parcours. Overigens wel 5 keer mogen genieten van een van de mooiste uitzichten ooit tijdens een wedstrijd. En dat in Nederland. Wist niet dat de Duinen en de Noordzee zo mooi waren.



M'n tweede wegkoers ooit en m'n eerste Nederlandse titel. Het NK op de weg in Zundert op m'n ongepoetste, gescheurde DeBoni van meer dan tien jaar oud en met een waarde van 250 euro (niet op de foto).



Start van de Alpentour, een vierdaagse in Oostenrijk. In één woord: schitterend. Van de skihelling op de achtergrond mochten we elke dag voordat we over de finish kwamen afglibberen. Niet zo makkelijk als het eruit ziet.



Finish van de Raid Hautes Fagnes na een lekkere inzinking op veertig kilometer van de meet. Teveel technische paden kosten me nog steeds te veel energie.




Het bier van de vorige avond eruitkwijlend richting de zege in de funklasse in Groesbeek. Had vanwege een dagje volleybalfeesten op zaterdag niet al te beste benen, maar had het geluk dat het rondje eindigde met een paar voor mij bekende klimmetjes.




Tijdens de 150 minuten race van Oosterbeek op weg naar Tibor. Eerste keer dat ik 'm in een koers voorbij reed. Onderweg nog genoten van zijn poging een blessure te veinzen door naarmate ik dichterbij kwam steeds vaker theatraal over zijn knie te gaan wrijven.




Een van de weinige foto's van het NSK, in juli. Als licentieloze in de kopgroep met twee licentierijders. Ik kon lachen richting supporterende familie, want reed een van m'n lekkerste wedstrijden van het jaar.




Theater na 155 kilometer bikkelen in de Alpen. De biker linksachter doet er nog een schepje bovenop. Voor het eerst dat ik last had van de hitte. Of was het misschien toch de afstand. Of een combinatie. Wel een aanrader, die Montafon M3. De eerste 90km is het biken zoals mountainbiken bedoeld is. Alleen moet dan het zwaarste nog beginnen.




Estafetteracen met Tibor in Eppstein. Mountainbiken als teamsport klinkt ideaal en dat is het in mijn ogen ook. Volgend jaar zeker voor herhaling vatbaar en er wordt al nagedacht over een 24 uurs race, als duo.

Grijs

Twee keer deze week zag ik het voorbij komen. Coaches die het hebben over de 'kleuren' zwart, wit en wat daartussenin ligt: grijs. Eerst zag ik het op internet in een documentaire van Smeets over vader en zoon Selinger (hier aangekondigd door de maker). Gisteren zag ik het toevallig langskomen in het sportjournaal. Maradona had het erover in zijn persconferentie na de door het oog van de naald-WK-plaatsing van zijn Argentinië. Mooi trouwens die vreugde uitbarsting van hem een paar dagen eerder. Als een pinguin over het ijs, schoof pluisje over het gras. Iedereen in zijn positie had hetzelfde gedaan, want bij mislukking had Diego (misschien wel letterlijk) geen leven meer gehad in Argentinie. Die had heel snel moeten emigreren.


Maar goed, over de trainer Maradona wil ik het niet hebben. Wel over zwart, wit en grijs en die twee andere trainers. Arie en Avital Selinger. Van het volleybal. Wil je er alles over weten, (tip) kijk de docu van Smeets. Samengevat: de twee Selingers zijn mannen van volledige toewijding. Voor hun is dat het volleybalspel. Die mannen kennen, zo zeggen ze ook letterlijk, geen grijs. Of je gaat er - net als hun - voor de volle honderd procent voor, of je gaat er niet voor. Ja of nee. Wit of zwart. Punt. Geen discussie mogelijk. Arie zette het Bankras-model op. Zoon doet dat nu voor een deel na. Principe: huur een sporthal, ga daar fulltime volleyballen en niets anders dan volleyballen. Het heeft Nederland uiteindelijk een gouden volleybalmedaille opgeleverd. Zonder de Selingers overigens, maar dat is een ander verhaal. Ze willen er niks over kwijt.


Die gouden Olympische medaille. Ik herinner het me nog goed. 1996. Ik heb er die avond niks van gezien. Wel gehoord. Op vakantie met familie en vrienden lagen we met twee kleine, gehuurde plezierjachten in Lemmer (we hadden iemand bij die leek op Rintje Ritsma, vandaar dat ik het nog weet) . Ik was twaalf, m'n twee broers al wat ouder en die gingen uit. Ik luste toentertijd alleen maar ranja en was totaal niet jaloers. Nee, want ik kon mooi het volleybal luisteren op de radio. De hele avond heb ik met één oor zo'n beetje in de kleine speakers van die boot gezeten. Nederland klopte in een op de radio zelfs bloedstollende wedstrijd Italië en ik kon niet wachten om het heugelijke nieuws aan m'n braaf op tijd van de kroeg terugkerende broers te vertellen. Bleek dat het voor hun geen nieuws meer was. Ze hadden het al gezíen notabene, op de televisie in de kroeg. En of ik jaloers was.

Terug naar de Selingers. Smeets heeft het er al over: geen middenweg kennen en dan allebei coach zijn (geweest) in Nederland. Het land van compromissen. Het land dat grijzer is dan grijs. Het land dat niet echt een topsportcultuur heeft. Wat overigens niet wil zeggen dat Nederland geen topsporters heeft. Nee, maar topsporter zijn in Nederland is volgens mij vooral uitleggen waarom je zoveel traint en nergens anders tijd voor hebt. En dan verbaasde blikken krijgen. Honderd procent toewijding, zowel van coaches als van sporters, ik vind het zo ontzettend knap. Gewoon 24/7 gaan, met slechts een doel voor ogen: beter en uiteindelijk de beste worden.

Ik zou het niet kunnen. Qua dat betreft woon ik precies in het juiste land. Ik ben van het compromis, ben nog net niet geboren met grijze haren. Kan niet kiezen, vind het moeilijk iets te laten. Nee, ik wil het het liefst allemaal. In één weekend ook, als het kan. Teamsport, individuele sport. Wedstrijden, trainen en training geven. Sport kijken op televisie en langs de zijlijn, erover schrijven. Erover ouwehoeren met een biertje, niet te vergeten. Nee, honderd procent 'commitment' aan een doel , zoals Selinger het zo mooi zegt, het zal er bij mij nooit inzitten. Komt vooral ook omdat ik het sporttalent niet heb. Mag er wel graag over fantaseren, overigens. En van dromen.

Thomas

Het wielerseizoen is bijna voorbij. Toch nog wat belangrijke gebeurtenissen de afgelopen weken. Gesink verspeelde jammergenoeg zijn podiumplek in de Vuelta en er is een nieuwe wereldkampioen. Verbazingwekkend hoe Cadel Evans, de man die nooit aanviel en nooit een eendagswedstrijd won, dat ineens wel deed. Johny Hoogerland de beste Nederlander in koers. Eerlijk: voor de Ronde van Spanje had ik nog nooit van 'm gehoord. Die gast schijnt van nature bloedwaardes te hebben waar andere renners een aantal kuurtjes voor nodig hebben.

Zoals onze grote vriend Thomas Dekker. Zijn B-staal was, in tegenstelling tot een paar andere, ook positief. Eerst ontkennen, daarna als het bewijs sluitend is toch maar toegeven. Lekker jongen. Niet erg goed voor je geloofwaardigheid, als je het mij vraagt. Heel veel wil ik er niet over kwijt. Ontwijk het onderwerp liever. Vel je oordeel zelf in de twee interviews die hij gaf bij Studio Sport en Holland Sport. Mijn favoriete stukje zit aan het eind van het interview met Wilfried. Over het topje van de ijsberg en dezelfde vraag over een half jaar. Tja, opnieuw liegen is niet makkelijk, hè Thomas.